زیور آلات سنتی نقره در ابیانه

اسباب و وسایل زینتی در ابیانه عبارتند از: 

انگشترهای مختلف که یک نوع آن بنام شستی معروف است و دارای یک نگین و ۶ حلقه است و برای انگشت شست طراحی شده است. 

منگلی ٬ حلقه ای است با دهانه باز برای مچ دست از جنس نقره با آرایشی ساده و به وزن ۳۲ مثقال یا ۱۶۰ گرم نقره خالص تولید شده است. 

النگو ٬ از جنس نقره با نقشهای زینتی و مشبک به اضافه دست بندهائی از دانه های نقره ای ٬ عقیق ٬ کهربا و... 

گردنبند ٬ محتوی سکه های مختلف ضرب قدیم از جنس نقره است.  

بازوبند ٬ قابی نقره ای است که کنده کاری شده و با بندهای ابریشمی بر بازو بسته می شود.

تنگه ٬ که منحصرا برای عروسها بر بالای پیشانی نصب می گردید و بر آن تکه های تقره و طلا دوخته شده و از مشخصات این تنگه مربع شکل گل حلقه ای زیبائی است که در وسطه تنگه دوخته شده که آنرا تیته می نامند.  

زبان مردم ابیانه

پهلوی اشکانی که پهلوانیک نیز نامیده می شود ، زبان رسمی ایرانیان در دوره اشکانی ( پارتی ) بوده است که  بعد از سقوط این سلسله ، آثاری از آن در کتیبه های اردشیر بابکان و سایر بزرگان دوره ساسانی به همراه ترجمه های یونانی و پهلوی ساسانی  به جای مانده است .

تعدادی از واژگان این زبان هنوز از زبان مردم ابیانه به گوش می رسد . زبان پهلوی اشکانی یکی از شاخه های زبان پهلوی است که تقریبا فراموش شده  و امروزه تعداد کمی از واژه های آن فقط در گویش شهرستان ابیانه در استان اصفهان به کار می رود .  

عباس تراب زاده ، مردم شناسی که که بر پروژه مردم نگاری این شهر نظارت داشته است درباره زبان رایج مردم این منطقه می گوید « زبان اهالی ابیانه شاخه ای اززبانهای  دوره میانه است که البته در طول زمان دچار تغییر و تحولات زیادی شده و اکنون فقط تعدا کمی از واژه های اصیل پهلوی اشکانی در گویش آنان شنیده می شود . » 

محمد میرشکرایی رئیس پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی و گردش گری درباره رواج این زبان در ابیانه می گوید « از آنجا که زبان عنصری زنده و پویا است به راحتی نمی توان گفت زبان کهنی تمام شده و زبان جدیدی جایگزین آن شده است . اما با توجه به اینکه در حال حاضر ما فارسی صحبت می کنیم و مردم دوره قاجار هم فارسی حرف می زدند اما اگر یکی از افراد دوره قاجار به زمان ما سفر کند زبان ما را نمی فهمد ، نتیجه می گیریم که زبان مدام در حال تغییر و پویایی است . » 

دلیل این قضیه هم این است که به طور مداوم واژه های تازه ای ساخته می شوند و وا‍ژه هایی از میان می روند . در مورد ابیانه هم همین طور است . ممکن است مردم این ناحیه به خاطر ارتباط کمتر و بسته بودن محیط ، مقداری از واژگان پهلوی اشکانی را در خود حفظ کرده باشند .....   

به امید اینکه روزی با جمع آوری واژگان قدیمی و کهن زبان مردم ابیانه در گسترش فرهنگ و تمدن این سرزمین رویایی قدمی برداشته شود و این زبان که نشان دهنده فرهنگ غنی مردم ابیانه است هرگز به فراموشی سپرده نشود.